វិភាគ៖ តើប៉ះពាល់វិនិយោគកម្រិតណា បើEUដាក់កម្ពុជាជាប្រទេសលាងលុយ?
សហភាពអឺរ៉ុប កាលពីសប្តាហ៍មុន បានស្នើសភារបស់ខ្លួនដាក់កម្ពុជាក្នុងបញ្ជីត្រូវបង្កើនការត្រួតពិនិត្យលើការលាងលុយកខ្វក់ (លុយខុសច្បាប់) ទៅក្នុងក្រុមប្រទេស ១១ផ្សេងទៀត ដោយថាដើម្បីទប់ស្កាត់ក្រុមភេរវកម្ម។
អឺរ៉ុប អះអាងក្នុងសេចក្តីថ្លែងការណ៍ចុះថ្ងៃទី៧ ខែឧសភាថា ការស្នើសុំនេះ ដោយសារក្រុមប្រទេសទាំងនោះ«បានបរាជ័យក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងការលាងលុយកខ្វក់ និងហិរញ្ញប្បទានភេរវកម្ម បង្កការគំរាមកំហែងខ្លាំងដល់ប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុរបស់ខ្លួន»។
ជាការកត់សម្គាល់ ការដែលសហភាពអឺរ៉ុបភ្ជាប់កម្ពុជាទៅនឹងក្រុមប្រទេសលាងលុយកខ្វក់នេះ វាបានកើតឡើង ក្រោយពីវិធានការកាត់ផ្តាច់ប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA ២០ភាគរយពីកម្ពុជាកាលពីខែកុម្ភៈ។
សហភាពអឺរ៉ុប អះអាងថា វិធានការដក EBA ដោយសារតែបក្សកាន់អំណាចរបស់កម្ពុជា បានបរាជ័យក្នុងការស្តារប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ តបតាមលក្ខខណ្ឌរបស់ខ្លួន ពាក់ព័ន្ធនឹងការធ្វើឱ្យសិទ្ធិមនុស្សធ្លាក់ចុះ និងការរំលាយអតីតគណបក្សប្រឆាំងជាដើម ។
សហភាពអឺរ៉ុបជាទីផ្សារធំជាងគេរបស់កម្ពុជា ក្នុងការនាំទំនិញទៅលក់នៅទីនោះដោយរួចពន្ធ។ អំណោយផលនេះ ជាសក្តានុពលមួយរបស់កម្ពុជា ដែលអាចប្រកួតប្រជែងជាមួយប្រទេសក្នុងតំបន់បានផង និងទាក់ទាញវិនិយោគផង។
នៅពេលរលកទី២ នៃវិធានការនេះកើតឡើង វាបង្កើតជាសំណួរថា តើនឹងប៉ះពាល់អ្នកវិនិយោគកម្រិតណា បើសហភាពអឺរ៉ុបដាក់កម្ពុជាជាប្រទេសលាងលុយនោះ?
អ្នកជំនាញ និងអ្នកឃ្លាំមើល បង្ហាញការយល់ឃើញថា បញ្ហានេះជាហានិភ័យដល់អ្នកវិនិយោគ និងគំរាមកំហែងដល់ការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការតម្លាភាពកម្ពុជា លោក ប៉ិច ពិសី និយាយថា វិធានការនេះ វានឹងបង្កហានិភ័យដល់អ្នកវិនិយោគ និងគំរាមកំហែងដល់ការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ចជាតិ ព្រោះចរាចរណ៍សាច់ប្រាក់ ត្រូវបានត្រួតពិនិត្យយ៉ាងតឹងរ៉ឹងពីប្រព័ន្ធហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ ។
លោកថា៖ «ប្រទេសមួយដែលមានហានិភ័យលាងលុយហ្នឹងខ្ពស់ ក្រុមហ៊ុនធំៗដែលគេរកស៊ីច្បាប់លាស់នឹងមិនហ៊ានវិនិយោគទុនហ្នឹងមកទេ អ៊ីចឹងធ្វើឱ្យលំហូរសេដ្ឋកិច្ចខ្សោយ ហើយធ្វើឱ្យការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ចយឺតយ៉ាវ»។
លោក ប៉ិច ពិសី ផ្តល់ជាយោបល់ថា ដើម្បីរំដោះកម្ពុជាចេញពីក្រុមប្រទេសលាងលុយកខ្វក់ រដ្ឋាភិបាលត្រូវផ្តោតលើកត្តាច្បាប់ ឬប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ និងការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យមានប្រសិទ្ធភាព តបតាមលក្ខខណ្ឌអន្តរជាតិ។
បើតាមអង្គការតម្លាភាព ការដាក់ប្រទេសណាមួយក្នុងបញ្ជីខ្មៅនៃការលាងលុយ គេពិនិត្យទៅលើប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ ការអនុវត្តច្បាប់ ធនធានមនុស្ស និងសេរីភាពសារព័ត៌មាន។
អង្គការឃ្លាំមើលការលាងលុយកខ្វក់អន្តរជាតិ «FATF» កាលពីខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០១៩ ក៏បានដាក់កម្ពុជាក្នុងបញ្ជីប្រផេះជាថ្មីទៀត ដើម្បីតាមដានការលាងលុយកខ្វក់ ខណៈកម្ពុជា មានលំហូរអ្នកវិនិយោគចិនផ្នែកសំណង់ កាស៊ីណូ និងល្បែងតាមអនឡាញនោះ។
ក្រុមការងារហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិនេះ និយាយក្នុងរបាយការណ៍របស់ខ្លួនថា ការដាក់កម្ពុជាក្នុងបញ្ជីប្រផេះ ដោយមើលឃើញថា ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌នៅកម្ពុជាមានអំពើពុករលួយខ្ពស់ ហើយថា ការស៊ើបអង្កេតប្រយុទ្ធប្រឆាំងការលាងលុយកខ្វក់មានតិចតួច។
រដ្ឋលេខាធិការក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ងី ចន្ទ្រ័ផល ដែលជាអ្នកសម្របសម្រួលធ្វើច្បាប់តបតាមលក្ខខណ្ឌរបស់ក្រុមហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ «FATF» ហៅការមើលឃើញរបស់អឺរ៉ុប ខុសពីអ្វីដែលកម្ពុជាកំពុងប្រឹងប្រែងដើម្បីកែលម្អ។
មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលរូបនេះ អះអាងថា តបតាមអនុសាសន៍របស់ក្រុមការងារហិរញ្ញវត្ថុអន្តរជាតិ សេចក្តីព្រាងច្បាប់មួយចំនួន រួមទាំងច្បាប់ប្រយុទ្ធប្រឆាំងការលាងលុយកខ្វក់ផង រង់ចាំតែសភាអនុម័តប៉ុណ្ណោះ ។
មន្ត្រីរដ្ឋាភិបាលរូបនេះ ហៅការស្នើសុំវិធានការថ្មីទៀតរបស់អឺរ៉ុប ថាជាការវាយប្រហាររដ្ឋាភិបាល និងបានអះអាងថា វានឹងមិនប៉ះពាល់ដល់កម្ពុជាទេ ដរាបណាកម្ពុជាបន្តអនុវត្តតាមអនុសាសន៍របស់ក្រុមហិរញ្ញប្បទានអន្តរជាតិនោះ។
លោកថា៖ «ខ្ញុំថា មិនគួរបារម្ភអីទេ វាសុទ្ធតែចង់ទាញ វាយប្រហាររដ្ឋាភិបាលយើងទេ តាមខ្ញុំមើលទៅ»។
រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ស ខេង ធ្លាប់ទម្លាយថា មានមន្ត្រីមួយចំនួនជាប់ពាក់ព័ន្ធនឹងការរត់ការប្រាក់ដុល្លារ ៣លាន ៥សែន ដែលរឹបអូសបាន គ្មានប្រភពច្បាស់លាស់ចូលកម្ពុជា។
លោកថា៖ «បើសិនជាលុយហ្នឹងជាលុយត្រឹមត្រូវ អត់នាំគ្នាចែកផ្លូវរត់ការទេ។ ចុះបើលុយខ្ញុំត្រឹមត្រូវ ចំាបាច់ឱ្យលោកឯងដប់ម្ភៃ ឬក៏៤០ភាគរយ កន្លែងខ្លះជិត ៥០ភាគរយ។ ចុមម៉េចក៏ចិត្តល្អម៉្លេះ បើសិនជាលុយហ្នឹងបានមកវិញ គេសុខចិត្តឱ្យ ៥០ភាគរយ»។
អគ្គនាយកដ្ឋានអន្តោប្រវេសន៍ លោក គៀត ច័ន្ទថារិទ្ធ អះអាងថា មួយរយៈចុងក្រោយនេះ ប្រាក់ជាង ៤លានដុល្លារគ្មានប្រភពច្បាស់លាស់ ត្រូវសមត្ថកិច្ចរឹបអូសបាន ហើយថា អ្នកពាក់ព័ន្ធមួយចំនួនត្រូវបញ្ជូនទៅតុលាការដើម្បីកាត់ទោស ។
នាយកប្រតិបត្តិមជ្ឈមណ្ឌលសម្ព័ន្ធភាពការងារ និងសិទ្ធិមនុស្ស លោក មឿន តុលា ហៅសំណើរបស់សហភាពអឺរ៉ុបនេះ ជាដំណឹងមិនល្អមួយទៀត បន្ទាប់ពីកម្ពុជាជួបបញ្ហា EBA ២០ភាគរយ និងកូវីដ១៩។
លោក មឿន តុលា វិភាគថា បើកម្ពុជាមិនអាចរំដោះខ្លួនចេញពីប្រទេសលាងលុយបានទេ វិបត្តិធំៗជាច្រើននឹងកើតឡើង ដូចជា ការបាត់បង់អ្នកវិនិយោគ បញ្ហាកូវីដ១៩ បញ្ហាEBA កង្វះអ្នកបញ្ជាទិញ និងឧបសគ្គប្រព័ន្ធវេលុយតាមធនាគារផងដែរ។
លោកថា៖ «កាលណាបើអឺរ៉ុបដាក់មែន វាធ្វើឱ្យប្រទេសដែលជាសម្ព័ន្ធមិត្តដូចជាអាមេរិកអីជាដើម ចាប់ផ្តើមប្រយ័ត្ន។ អ៊ីចឹង ប្រទេសនៅក្នុងតំបន់ មានអាស៊ាន និងអាស៊ី គេប្រយ័ត្នក្នុងការធ្វើជំនួញជាមួយកម្ពុជា ដោយសារគេខ្លាចមានការតាមដានប្រព័ន្ធលុយរបស់គេ។ ខ្ញុំជឿថា គេមិនចង់ឱ្យប៉ះពាល់ដល់អាជីវកម្មរបស់គេ និងមិនចង់ឱ្យប៉ះពាល់ដល់ប្រទេសរបស់គេដែរ»។
បើតាមសហភាពអឺរ៉ុប នៅពេលសំណើនេះត្រូវបានអនុម័ត ធនាគារ ក្រុមហ៊ុនហិរញ្ញវត្ថុ និងក្រុមហ៊ុនសវនាកម្មផ្សេងៗ នឹងជាប់កាតព្វកិច្ចដែលតម្រូវឱ្យពិនិត្យមើលឱ្យបានខ្លាំងថែមទៀត ទៅលើអតិថិជនរបស់ពួកគេ ដែលមានទំនាក់ទំនងនឹងបណ្ដាប្រទេសស្ថិតក្នុងសំណើនេះ។
ក្រុមហ៊ុននានានៅតាមបណ្ដាប្រទេសស្ថិតក្នុងបញ្ជីនេះ ក៏នឹងត្រូវហាមឃាត់ទទួលយកមូលនិធិពីសហភាពអឺរ៉ុបផងដែរ។
អ្នកឯកទេសនយោបាយផ្នែកទំនាក់ទំនងកិច្ចការបរទេស លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា វិភាគថា ប្រទេសដែលជាប់ក្នុងបញ្ជីខ្មៅនៃការលាងលុយកខ្វក់ ជាឱកាសអ្នកវិនិយោគខិលខូច និងមន្ត្រីពុករលួយ។
ប៉ុន្តែ លោកថា ប្រព័ន្ធបែបនេះ វាបង្កហានិភ័យដល់សន្តិសុខជាតិ គំរាមកំហែងដល់ការលូតលាស់សេដ្ឋកិច្ច ព្រោះវាបានឡោមព័ទ្ធដោយវិធានការពីសហគមន៍អន្តរជាតិ និងប្រទេសក្នុងតំបន់។
អ្នកឯកទេសនយោបាយរូបនេះ វិភាគទៀតថា បើកម្ពុជាយឺតយ៉ាវក្នុងការឆ្លើយតបទៅនឹងចរន្តពិភពលោក លើការធ្វើកំណែទម្រង់រដ្ឋ កម្ពុជានឹងជួបហានិភ័យធំពីរនៅពេលខាងមុខ។
លោកថា៖ «បើអឺរ៉ុបដាក់ហើយ អាមេរិកក៏ពិចារណាដែរ ព្រោះអឺរ៉ុប អាមេរិក អូស្ត្រាលី ជាសម្ព័ន្ធមិត្ត អ៊ីចឹងកម្ពុជាប្រឈមលើប៉ូលនយោបាយទាំង ៣ធំៗ ដែលប្រឈមជាមួយកម្ពុជាហ្នឹងមានអឺរ៉ុប អាមេរិក អូស្ត្រាលី និងពាក់ព័ន្ធទៅនឹងកត្តាផលប្រយោជន៍ច្រើនណាស់។ ប្រសិនកម្ពុជាមិនឆ្លើយតប កម្ពុជាអាចប្រឈមបញ្ហាច្រើនទាំងបញ្ហានយោបាយ និងបញ្ហាសេដ្ឋកិច្ចនៅពេលខាងមុខហើយ»។
យ៉ាងនេះក្តី អគ្គលេខាធិការអង្គភាពស៊ើបការណ៍ហិរញ្ញវត្ថុកម្ពុជា លោកស្រី សាយ សំអាត និយាយថា៖ «អាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធទាំងអស់របស់កម្ពុជា កំពុងធ្វើការយ៉ាងខ្លាំង ដើម្បីជម្រះប្រទេសកម្ពុជាចេញពីបញ្ជីប្រផេះ»។
ប៉ុន្តែ លោក ឯម សុវណ្ណរ៉ា វិភាគថា ជម្រើសដែលកម្ពុជាជម្រះខ្លួនចេញពីបញ្ជីខ្មៅនៃការលាងលុយកខ្វក់ វាលុះណារបត់នយោបាយវិលទៅរកគន្លងប្រជាធិបតេយ្យវិញ ហើយធ្វើកំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធយុត្តិធម៌ ពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ ផ្តល់ការជឿទុកចិត្តដល់សហគមន៍អន្តរជាតិ៕
ប្រភព៖ VOD