សង្គមស៊ីវិលបារម្ភពីសុវត្ថិភាពពលរដ្ឋ ខណៈជនបរទេសកាន់កាប់អាវុធ និងបាញ់បោះដោយសេរី
ប្រភព៖ RFA
សង្គមស៊ីវិលព្រួយបារម្ភ ចំពោះសន្តិសុខសុវត្ថិភាពពលរដ្ឋ ក្រោយមានករណីជនជាតិចិន និងវៀតណាមមួយចំនួន ត្រូវសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួន ពាក់ព័ន្ធកាន់កាប់អាវុធខុសច្បាប់ និងបាញ់បោះដោយសេរីជាបន្តបន្ទាប់។ ពួកគេ ស្នើឲ្យ ក្រសួង និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធគួររឹតបន្តឹង និងពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ ដើម្បីទប់ស្កាត់ភាពអនាធិបតេយ្យក្នុងសង្គម។
ប្រធានសមាគមនិស្សិតបញ្ញវន្តខ្មែរលោក កើត សារ៉ាយ ថា ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរី នៅថ្ងៃទី៤ មករា ថា មិនមែនតែអង្គការសង្គមស៊ីវិល និងពលរដ្ឋ ព្រួយបារម្ភដែរ ចំពោះជនបរទេសកាន់កាប់ និងប្រើប្រាស់អាវុធបាញ់បោះដោយសេរី នៅតាមតំបន់មួយចំនួន ពិសេសកន្លែងសម្បូរជនជាតិចិន និងវៀតណាមច្រើន។
លោក កើត សារ៉ាយ៖ «ឥឡូវនេះយើងឃើញហាក់ដូចជាមានញឹកហូរហែ នេះវាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខសង្គម។ ប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខសង្គមហ្នឹងមិនមែនតែប៉ះពាល់សុវត្ថិភាពផ្លូវកាយអាយុជីវិតពលរដ្ឋទេ បញ្ហាសុខភាពផ្លូវចិត្តរបស់ប្រជាពលរដ្ឋហ្នឹង ក៏ប៉ះពាល់ដូចគ្នា ធ្វើអោយពួកគាត់មានអារម្មណ៍ភ័យខ្លាច តក់ស្លុតសូម្បីតែគេងសម្រាន្ត ក៏អត់មានអារម្មណ៍សុវត្ថិភាព។ ជាអនុសាសន៍របស់ខ្ញុំ ខ្ញុំគិតថាយើងពិនិត្យលើចំណុចតែ២ហ្នឹង ទី១គឺត្រូវរឹតបន្តឹងច្បាប់អន្តោប្រវេសន៍ ចិនហើយ និងវៀតណាម ដែលនៅស្រុកខ្មែរ ហើយទី២ត្រូវរឹតបន្តឹងមន្ត្រីថ្នាក់មូលដ្ឋាន ឬមន្ត្រីថ្នាក់តំបន់ទាំងអស់ហ្នឹងព្រោះយើងដឹងហើយអាវុធពេលខ្លះគឺ លួចទិញចេញអំពីទាហាន ឬក៏ទិញចេញអំពីប៉ូលិស ឬក៏មានការជួញដូរអាវុធខុសច្បាប់»។
ក្តីបារម្ភនេះកើតឡើង ក្រោយសមត្ថកិច្ចក្រុងបាវិត ខេត្តស្វាយរៀងបានបញ្ជូនជនជាតិវៀតណាមចំនួន ៤នាក់ ពាក់ព័ន្ធការកាន់កាប់អាវុធខុសច្បាប់ និងបាញ់បោះសេរី នៅក្រុងបាវិត ខេត្តស្វាយរៀង ទៅតុលាការ កាលពីថ្ងៃទី៣ មករា។ ករណីដាក់ដោយឡែកមួយទៀតមានជនជាតិវៀតណាម២នាក់ និងខ្មែរម្នាក់ កាលពីថ្ងៃទី២៨ ធ្នូ ២០២២ បានបាញ់តដៃនឹងសមត្ថកិច្ច បណ្ដាលឲ្យសមត្ថកិច្ចម្នាក់ស្លាប់។ សង្គមស៊ីវិលបារម្ភថា ការប្រើប្រាស់កាំភ្លើង(អាវុធ)បាញ់បោះរបស់ជនបទេស នឹងបង្កឲ្យមានបញ្ហាសន្តិសុខ សុវត្ថិភាព សង្គមស៊ីវិលទាំងនេះ រិះគន់ថា បទល្មើសបាញ់បោះសេរីកើតឡើងច្រើន ដោយសារការអនុវត្តច្បាប់ មានភាពធូររលុង និងមានអំពើពុករលួយជាប្រព័ន្ធ។
នាយកប្រតិបត្តិអង្គការសង់ត្រាល់ (Central) លោក មឿន តុលា សង្កេតឃើញថា អំពើហិង្សាក្នុងសង្គមកើនឡើង ហើយនៅពេលមានបទល្មើសកើតឡើងតែងមានវប្បធម៌អន្តរាគមន៍ផ្សេងៗពីមន្ត្រីមួយចំនួន ដើម្បីដោះស្រាយបញ្ចប់រឿង ដោយមិនអនុវត្តតាមនីតិវិធីច្បាប់។ លោកថា ក្នុងសង្គមមួយប្រសិនបើមន្ត្រីគ្មានឆន្ទៈជួយពលរដ្ឋ ហើយការអនុវត្តច្បាប់គ្មានសមភាព ធ្វើអោយមាននិទ្ទណ្ឌភាពក្នុងសង្គមកាន់តែច្រើន ហើយការអភិវឌ្ឍន៍មានភាពយឺតយ៉ាវ។ លោកបន្តថា ការប្រើវប្បធម៌អន្តរាគមន៍ និងអំពើពុករលួយ គឺជាការលើកទឹកចិត្តអ្នកប្រព្រឹត្តបទល្មើស ឱ្យលែងខ្លាចច្បាប់ ហើយប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខសង្គម នឹងសុវត្ថិភាពពលរដ្ឋកាន់តែខ្លាំង។
លោក មឿន តុលា៖ «ការអនុវត្តច្បាប់ធូររលុង ហើយវាធ្វើឱ្យនិទ្ទណ្ឌភាពហ្នឹងខ្ពស់ដែរ ព្រោះធម្មតាមន្ត្រីអនុវត្តច្បាប់អាចពាក់ព័ន្ធអំពើពុករលួយ ហើយជនល្មើសអាងថា វាយគេហើយ បង្ករបួសស្នាមដល់គេហើយ ប្រើហិង្សាទៅលើគេហើយ ប៉ុន្តែរួចខ្លួន ឬក៏ជាប់បាន ១ថ្ងៃ២ថ្ងៃ ១ខែ ឬ២ខែអ៊ីចឹងទៅ បានចេញមកវិញអ៊ីចឹង។ គេហៅថាវាយបង់លុយៗ អ៊ីចឹងអាហ្នឹងវាដូចជាលើកទឹកចិត្តឱ្យជនល្មើសចេះតែប្រព្រឹត្តបទល្មើសបន្ថែមទៀត។ ត្រង់ហ្នឹងទាល់តែយើងកាត់ផ្ដាច់អំពើពុករលួយ តាមដែលអាចធ្វើទៅបាន ហើយមន្ត្រីទាំងឡាយណាដែលគាត់ពាក់ព័ន្ធជាមួយការសូកប៉ាន់ ទទួលសំណូកពីជនល្មើសអីអស់ហ្នឹង សូម្បី តែមន្ត្រីតុលាការអីហ្នឹងក៏គួរតែទទួលពិន័យអ្វីច្បាស់លាស់ដែរ»។
ជុំវិញរឿងនេះ អ្នកនាំពាក្យក្រសួងមហាផ្ទៃ លោក ខៀវ សុភ័គ ប្រាប់វិទ្យុអាស៊ីសេរីថា ជនបរទេសបាញ់បោះដោយសេរី លោកក៏ព្រួយបារម្ភដែរ ប៉ុន្តែសមត្ថកិច្ចបានបង្ក្រាបជនល្មើសទាន់ពេលវេលា និងបញ្ជូនតាមនីតិវិធីទៅតុលាការអស់ហើយ។
លោក ខៀវ សុភ័គ៖ «បាទជាការត្រឹមត្រូវហើយ ថាពេលបាញ់បោះមានការព្រួយបារម្ភ មិនបាច់អាស៊ីសេរីទេ សូម្បីតែខ្ញុំលឺការបាញ់បោះ ក៏ព្រួយដែរ ដូចតែគ្នា។ ប៉ុន្តែសំខាន់អាអ្នកបាញ់បោះត្រូវបានចាប់ខ្លួនទាំងអស់ សំខាន់ ដូច្នេះរាល់ការងារទាំងអស់មានការបាញ់បោះមែន ប៉ុន្តែជនល្មើសត្រូវបានចាប់ខ្លួនបញ្ជូនទៅតុលាការ»។
លោក ខៀវ សុភ័គ មិនបានបញ្ជាក់ពីវិធានការត្រួតពិនិត្យ និងទប់ស្កាត់យុទ្ធសាស្ត្របង្ក្រាបទៅលើទីតាំងដែលមានជនបរទេសរស់នៅរកស៊ីច្រើន ដូចជានៅខេត្តព្រះសីហនុ រាជធានីភ្នំពេញ និងខេត្តជាប់ព្រំដែនមួយចំនួននោះឡើយ៕
